Mang lại cho con tuổi thơ vui vẻ, lành mạnh có thể giúp con thành công trong cuộc sống. Nhưng nhiều bậc cha mẹ tự hỏi, chính xác thì làm cách nào để nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc trong thế giới ngày nay? Nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc không phải là mang lại cho chúng niềm vui nhất thời hay sự hài lòng ngay lập tức. Trên thực tế, mọi việc hoàn toàn ngược lại.
Những đứa trẻ hạnh phúc có một bộ những kỹ năng cho phép con tận hưởng hạnh phúc lâu dài trong cuộc sống. Con có thể vượt qua sự hài lòng ngay lập tức trong nỗ lực đạt được mục tiêu của con. Ba mẹ có thể giúp con mình phát triển những kỹ năng đó bằng cách áp dụng những thói quen lành mạnh, suốt đời. Dưới đây là 10 cách để nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc.
Đừng đánh giá thấp sức mạnh của việc vui chơi ngoài trời, những trò như chạy trên cỏ, leo cây, ngồi xích đu và đào đất đều rất tốt cho trẻ em.
Các nghiên cứu cho thấy những mùi hương liên quan đến thiên nhiên, như cây thông, mùi cỏ bị cắt và hoa oải hương có thể thúc đẩy tâm trạng của con. Vì vậy, ba mẹ có thể khuyến khích con mình đọc sách bên ngoài cửa sổ hoặc làm bài tập trước hiên nhà chỉ để ngay tức thì tạo cho con niềm hạnh phúc từ mùi của thiên nhiên.
Vui chơi ngoài trời cũng có thể cải thiện các kỹ năng xã hội ở trẻ em. Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên Journal of Science and Medicine in Sport (Tạp chí Khoa học và Y học trong Thể thao) cho thấy trẻ em tăng thời gian chơi bên ngoài sẽ tăng sự đồng cảm, gắn kết và tự chủ — là những kỹ năng xã hội quan trọng.
Những đứa trẻ có kỹ năng xã hội tốt hơn có khả năng tận hưởng những mối quan hệ lành mạnh hơn.
Một nghiên cứu cho thấy trẻ em có kỹ năng xã hội tốt hơn cũng có khả năng vào đại học cao gấp đôi và ít bị lạm dụng chất kích thích, béo phì và bạo lực hơn. Vì vậy, hãy biến việc vui chơi ngoài trời trở thành một thói quen hàng ngày. Ngay cả khi thời tiết không hoàn hảo, hãy khuyến khích con đạp xe, chơi với những đứa trẻ hàng xóm và chạy xung quanh ngoài trời.
Con có thể khăng khăng rằng con chơi trò chơi điện tử hàng giờ liền vẫn làm con thấy hạnh phúc. Nhưng thời gian sử dụng thiết bị quá nhiều có hại cho sức khỏe tâm lý của con. Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên tạp chí Emotion cho thấy thanh thiếu niên dành ít thời gian hơn trên thiết bị kỹ thuật số và dành nhiều thời gian hơn cho các hoạt động ngoài màn hình, như thể thao, bài tập về nhà, các hoạt động tôn giáo và các hoạt động trực tiếp khác sẽ hạnh phúc hơn.
Ba mẹ hãy thiết lập giới hạn rõ ràng về thời gian sử dụng thiết bị điện tử của con nhé. Nếu con có điện thoại thông minh, hãy hạn chế quyền truy cập khi con đang thực hiện các hoạt động gia đình, trên xe hơi hoặc khi con đang chơi bên ngoài. Và đưa ra các nguyên tắc rõ ràng về thời gian con có thể xem TV và sử dụng máy vi tính.
Kết hợp lòng biết ơn vào cuộc sống hàng ngày của ba mẹ có thể giúp con trở thành những người hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, ba mẹ hãy nhớ rằng có sự khác biệt lớn giữa việc ép buộc “cảm ơn” và việc con thực sự biết ơn.
Một nghiên cứu năm 2012 về lòng biết ơn đã phát hiện ra rằng những người biết ơn tận hưởng những mối quan hệ tốt hơn — và đó có thể là chìa khóa để sống một cuộc sống hạnh phúc hơn. Một trong những cách tốt nhất để giúp trẻ em thực sự biết ơn là ba mẹ hãy làm gương về lòng biết ơn.
Ba mẹ hãy bày tỏ lời cảm ơn chân thành khi ba mẹ biết ơn người khác. Đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đối với những điều con làm cũng sẽ dạy con điều tương tự.
Ba mẹ hãy biến việc nói ra những điều ba mẹ cảm thấy biết ơn thành một thói quen mang tính gia đình. Xác định ba điều ba mẹ biết ơn tại bàn ăn tối hoặc nói về điều ba mẹ biết ơn khi đi ngủ. Điều này sẽ giúp con học cách tìm kiếm những điều mà con có thể biết ơn trong cuộc sống hàng ngày.
Đồng thời cũng hãy tạo thói quen gửi lời nhắn cảm ơn. Thay vì chỉ ký tên, hãy khuyến khích con xác định điều gì đó cụ thể mà con muốn cảm ơn. Ba mẹ cũng không cần phải lưu các lời nhắn cảm ơn cho những món quà. Ba mẹ có thể khuyến khích con viết lời nhắn cảm ơn giáo viên vì đã giúp đỡ con trong năm học hoặc ba mẹ có thể viết lời nhắn cho một huấn luyện viên đặc biệt tốt bụng.
Mặc dù không vui khi dành hàng giờ để học cho bài kiểm tra hoặc luyện tập một nhạc cụ, nhưng những đứa trẻ cố gắng làm những việc khó khăn có nhiều khả năng sống hạnh phúc hơn. Kỳ vọng của ba mẹ có tác động lớn đến sự sẵn sàng thử thách bản thân của con. Con sẽ làm việc chăm chỉ để đáp ứng kỳ vọng của ba mẹ miễn là kỳ vọng đó hợp lý.
Các nghiên cứu cho thấy khi các bậc cha mẹ đặt kỳ vọng cao vào việc học của con cái, con sẽ học tốt hơn ở trường và con kiên trì làm những việc khó hơn. Kỳ vọng cao cũng liên quan đến khả năng phục hồi nhanh khi con đối mặt với khó khăn trong học thuật và xã hội.
Nhưng điều quan trọng cần lưu ý là ba mẹ không nên mong đợi sự hoàn hảo. Đặt mức kỳ vọng quá cao đối với con có thể gây phản tác dụng. Kỳ vọng con trở nên hoàn hảo có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần của con. Con cũng có thể dễ từ bỏ các mục tiêu đã đặt ra nếu con cảm thấy ba mẹ đặt tiêu chuẩn quá cao.
Ăn thêm một chiếc bánh quy, bỏ qua bài tập về nhà để giải trí với bạn bè và say sưa xem TV thay vì làm việc nhà có thể mang lại cho trẻ niềm vui nhất thời. Tuy nhiên, về lâu dài, sự thiếu kiểm soát bản thân còn gây hại nhiều hơn là có ích.
Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Journal of Personality (Tạp chí Nhân vật) cho thấy những người có khả năng kiểm soát bản thân tốt hơn có tâm trạng tốt hơn. Tuy nhiên, điều thú vị là các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những người có khả năng kiểm soát bản thân tốt hơn cũng thường không đặt mình vào những tình huống hấp dẫn thường xuyên như những người khác. Về cơ bản, những người này tự thiết lập để được hạnh phúc.
Ba mẹ hãy bắt đầu dạy con tính tự giác ngay từ khi còn nhỏ. Đồng thời, dạy con đừng để quá nhiều cám dỗ bao quanh lấy mình. Một số cách ba mẹ có thể hỗ trợ con để làm điều này như:
– Đặt một cái giỏ trong nhà bếp giành cho điện thoại thông minh. Yêu cầu con để điện thoại thông minh vào giỏ khi con đang làm bài tập về nhà, vì vậy con không bị cám dỗ lướt web khi đang làm bài của mình.
– Đặt tất cả các thiết bị điện tử vào một khu vực chung trong nhà trước khi đi ngủ. Sau đó, con sẽ không bị cám dỗ sử dụng máy tính bảng hoặc điện thoại khi ở trên giường.
– Dự trữ các thức ăn lành mạnh trong tủ lạnh hoặc trong các hộp. Nếu ba mẹ giữ một số đồ ngọt trong nhà, hãy làm cho số đồ ngọt này khó lấy ra hơn — bằng cách đặt trên giá cao hoặc đặt ở phía sau chạn đựng thức ăn khuất tầm nhìn của con.
Con sẽ không thích dọn dẹp bàn ăn hay quét dọn phòng khách ngay bây giờ. Tuy nhiên, giao việc nhà có thể là yếu tố then chốt giúp con đạt được hạnh phúc lâu dài. Một nghiên cứu cho thấy việc cho trẻ làm việc nhà ở tuổi 3 và 4 là yếu tố dự báo lớn nhất về thành công lâu dài.
Có thể những đứa trẻ làm việc nhà có cảm giác như con phải dốc toàn lực và điều đó giúp con cảm thấy gắn kết hơn với gia đình. Và cảm giác kết nối đó có thể giúp con vững vàng về tinh thần khi gặp khó khăn.
Việc nhà cũng có thể dạy cho con trẻ nhiều bài học về cuộc sống — chẳng hạn như trách nhiệm và dịch vụ cộng đồng. Con cũng có thể học được rằng con có thể đương đầu với những công việc nhàm chán hoặc có khả năng kiên trì ngay cả khi con cảm thấy thất vọng.
Việc dọn giường và dọn dẹp nhà bếp cũng có thể mang lại cho con cảm giác thành công và cho con thấy rằng mặc dù mình còn nhỏ nhưng cũng có khả năng tạo ra sự khác biệt.
Ba mẹ hãy giao việc nhà thường xuyên và mong đợi con hoàn thành chúng. Và ba mẹ sẽ giúp con học những kỹ năng sống giúp con sống hạnh phúc hơn khi trưởng thành.
Khi con có các hoạt động thể thao, trò chơi và các hoạt động ngoại khóa khác, con có thể bị cám dỗ để lấy thứ gì đó mang đi và ăn vào những thời điểm khác nhau. Nhưng ăn uống trong không khí gia đình có thể là một trong những điều tốt nhất ba mẹ có thể làm nếu muốn nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc.
Một nghiên cứu cho thấy tần suất các bữa ăn gia đình cao hơn có liên quan chặt chẽ đến tâm trạng tích cực ở thanh thiếu niên. Một nghiên cứu khác cho thấy những thanh thiếu niên dùng bữa cùng gia đình có cái nhìn tích cực hơn về tương lai.
Bữa ăn gia đình cũng có thể thúc đẩy sức khỏe thể chất tốt. Trẻ em ăn cùng cha mẹ ít bị thừa cân hoặc rối loạn ăn uống. Những thanh thiếu niên ăn tối với cha mẹ cũng ít có nguy cơ bị lạm dụng chất kích thích hoặc có vấn đề về hành vi.
Nếu ba mẹ không thể quây quần bên bữa cơm gia đình mỗi tối thì cũng đừng lo lắng. Hầu hết các nghiên cứu đều phát hiện ra rằng chỉ cần vài tối mỗi tuần mà thôi là con được hưởng lợi từ việc ăn uống với gia đình rồi.
Mua cho con nhiều quà vào các ngày lễ hoặc cho con mọi thứ mà con muốn sẽ không thực sự khiến con vui. Trên thực tế, những đứa trẻ được quá chiều chuộng có thể bị ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những đứa trẻ được chiều chuộng quá mức có khả năng trải qua cảm giác bất mãn mãn tính. Con có thể vật lộn để xác định sự khác biệt giữa mong muốn và nhu cầu và do đó, con có thể nghĩ rằng hạnh phúc bắt nguồn từ của cải vật chất .
Vì vậy, ba mẹ hãy chống lại sự thôi thúc muốn con mình có được mọi thứ mà con muốn. Mặc dù con có thể khăng khăng rằng có điện thoại thông minh mới nhất, nhiều quần áo hàng hiệu hơn và một chiếc xe đạp tốt hơn sẽ khiến con hạnh phúc, nhưng nghiên cứu chỉ ra điều ngược lại.
Và hãy để con tập trung nhiều vào sự trải nghiệm hơn là vật chất. Các nghiên cứu cho thấy những người cảm thấy hạnh phúc nhất dành thời gian và tiền bạc của mình để tạo ra những kỷ niệm, chứ không phải là thu thập nhiều đồ hơn.
Cho dù ba mẹ quyết định rằng cả gia đình đi dạo cùng nhau hàng đêm hay ba mẹ thực hiện các video về bài tập thể dục trong sự thoải mái trong phòng khách của mình, thì việc tập thể dục có thể khiến mọi người trong gia đình hạnh phúc hơn.
Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên Journal of Happiness Studies (Tạp chí Nghiên cứu Hạnh phúc) cho thấy loại bài tập không quan trọng, bài tập thể dục nhịp điệu, bài tập kéo căng và giữ thăng bằng, hay bài tập nâng tạ đều mang lại cảm giác hạnh phúc.
Nhưng ba mẹ có thể nghĩ rằng không cần phải tập thể dục cùng nhau, vì sau cùng con dường như sẽ tập thể dục vào giờ giải lao hoặc thông qua các hoạt động thể thao. Tuy nhiên, tập thể dục có thể giúp ba mẹ hạnh phúc hơn và các bậc cha mẹ hạnh phúc có xu hướng sinh con hạnh phúc hơn. Ngoài ra, hoạt động thể chất cùng nhau có thể giúp gia đình gắn kết và tạo ra những kỷ niệm tích cực với nhau — đó thậm chí còn hơn cả những thành phần tạo nên hạnh phúc.
Nhiều nghiên cứu đã liên kết lòng vị tha với hạnh phúc. Trên thực tế, tử tế với người khác có thể khiến con hạnh phúc hơn và sự hạnh phúc sẽ giúp con trở nên tốt bụng. Đó là một vòng tuần hoàn tích cực giúp con có một cuộc sống hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn.
Một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên The Journal of Social Psychology (Tạp chí Tâm lý Xã hội) đã chia những người tham gia thành ba nhóm. Một nhóm được yêu cầu thực hiện một hành động tử tế hàng ngày, một nhóm khác được yêu cầu làm một điều gì đó mới, và nhóm thứ ba không nhận được hướng dẫn. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chỉ sau 10 ngày, những nhóm thực hiện hành động tử tế và những người làm những điều mới mẻ đã có một sự gia tăng hạnh phúc lớn.
Có nhiều cách ba mẹ có thể làm con muốn tham gia vào hành vi vị tha, sau đây chỉ là một vài ý tưởng:
– Thách thức mọi người trong gia đình thực hiện một hành động tử tế mỗi ngày và chia sẻ những gì mọi người đã làm trong bữa tối vào mỗi buổi tối.
– Chọn một tổ chức để giúp đỡ mỗi năm và cả gia đình làm tình nguyện vài giờ mỗi tuần.
– Dành một khoản tiền tiêu vặt nhất định của con mỗi tuần để quyên góp cho một mục đích tốt và để con chọn nơi con muốn quyên tiền.
LỜI NHẮN NHỦ VỚI CÁC BA MẸ
Ba mẹ hãy nhớ rằng trẻ em không cần phải lúc nào cũng vui vẻ. Trong thực tế, con cần phải trải nghiệm những cảm xúc khó chịu, giống như nỗi buồn, giận dữ, sợ hãi và thất vọng.
Không cần phải cổ vũ con hoặc hành động gì đó khi con đang trải qua những cảm xúc không thoải mái. Thay vào đó, hãy huấn luyện con vượt qua điều đó và giúp con tìm cách xoa dịu bản thân và đối phó với cảm xúc của mình.
Nếu con không hạnh phúc với phút giây nào trong ngày, thì điều này cũng không phản ảnh việc dạy dỗ con cái của ba mẹ. Công việc của ba mẹ không phải là trở thành người có trách nhiệm đối với hạnh phúc của con mình. Thay vào đó, việc cung cấp cho con những kỹ năng cần thiết để quản lý cảm xúc một cách lành mạnh là tùy thuộc vào ba mẹ.
Cuối cùng, điều tốt nhất ba mẹ có thể làm để nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc là tạo cho con một môi trường yêu thương. Những đứa trẻ biết mình được yêu thương và quan tâm sẽ có nhiều khả năng phát triển hơn, ngay cả khi con phải đối mặt với những hoàn cảnh rất khó khăn trong cuộc sống.
(Tham khảo từ nguồn: www.verywellfamily.com).
